Van Dissel brengt de spanning terug in de wedstrijd!

Leestijd: 6 minuten

Van Dissel brengt de spanning terug in de wedstrijd!

Hoewel de regering de roep om een stevige lockdown in te stellen tot nu toe nog heeft kunnen weerstaan, wordt de druk vanuit de media en het RedTeam steeds groter.

De Nederlandse televisie, de Nederlandse kranten en nieuwssites zoals NU.nl. Wat je ook kijkt of leest, men slaat bijna altijd op de angsttrommel. Dat geldt voor de berichtgeving, maar ook voor de keuze van gasten. De vijand komt steeds dichterbij  en ziekenhuizen kunnen de stroom patiënten eigenlijk niet meer aan. Als we nu niet ingrijpen, zijn we te laat! En de leden van het RedTeam plus Ab Osterhaus grijpen elke gelegenheid aan om te roepen zo snel mogelijk met een lockdown te beginnen (met daarbij de onrealistische stelling, dat dit dan maar vier weken zou hoeven te duren).

Tot vanmorgen vroeg dacht ik dat het op deze manier onafwendbaar zou zijn, dat er inderdaad over maximaal 10 dagen een zware lockdown zou komen. Maar sinds vanmorgen blijkt er toch een ontsnappingsgaatje te zijn. En dat gaatje kan opeens het krachtenveld in Nederland ingrijpend doen veranderen. Zeker als het aantal geconstateerde besmettingen de komende tijd niet fors boven de 10.000 komt.

Want wat is er gebeurd?

De presentatie van Van Dissel aan de Tweede Kamer was er klaarblijkelijk op gericht om te laten zien dat een strenge lockdown op de informatie van dit moment, geen verstandige beslissing zou zijn. En dat zou dan voor het eerst zijn sinds maart dat het RIVM zich niet als sterkste aanjager van het angstgevoel in Nederland opstelt. Dit gaat een fascinerende situatie opleveren, omdat er een vorm van tweedracht gaat komen in een tot nu toe vrijwel gesloten front, waarbij de media ook keuzes moeten gaan maken.

Laten we maar zeggen de lijn OMT/kabinet volgen of de lijn Red Team/Osterhaus. Juist omdat het overgrote deel van de Nederlanders (erg) angstig is, was het to nu toe gemakkelijk voor de media. Negatieve cijfers konden sterk aangezet worden. En voor elk angstig makend verhaal was wel ruimte, ook als het feitelijk zwak was onderbouwd. Maar wat moet men nu gaan doen, terwijl de kijkers en lezers angstig zijn en blijven? Die lijn voortzetten of kritiekloos de lijn Van Dissel volgen, zoals men tot nu toe steeds heeft gedaan?

Massavorming

En dat komt allemaal omdat we in maart in een soort hypnose zijn gebracht. Een gevolg van de basale doodsangst, die we vrijwel allemaal in maart kregen bij het zien van de beelden uit Bergamo, en de angstaanjagende verhalen van virologen en epidemiologen . Professor klinische psychologie Mattias Desmet noemt dat massavorming, een ander woord voor hysterie. Ik heb daarover eerder geschreven.

In juni verdween dat gevoel geleidelijk en voelden we ons weer wat vrijer. Oplopende besmettingen en de uitspraken van vaste gasten bij de nieuwsprogramma’s zetten in de loop van september echter de paniekschakelaar om. En we verkeren weer in een vergelijkbare stemming als in de tweede helft van maart. Bang dat we zelf of dat onze (oudere) familieleden erg ziek worden of doodgaan.

Naderende vijand

Er wordt dan gesmacht naar een leider die ons hoop geeft, die ons redt uit de klauwen van de naderende vijand. Iemand die het perspectief biedt dat dit ook echt kan, als je je maar houdt aan de afspraken die zijn gemaakt. Een deel van de Nederlanders houdt zich er blijkbaar niet aan. Dat is althans het beeld dat we krijgen. Daarom zijn de meesten voor harde maatregelen, die ons leven nog verder beperken. Wat het ons ook kost. Of preciezer geformuleerd: Wij denken niet eens na over wat het ons kost, als dat gevaar maar weggaat.

Onderzoek na onderzoek laat zien dat -op basis van die angsten-  een duidelijke meerderheid van Nederlanders harde maatregelen wil. Dit laat het EenVandaag Opiniepanel zien. Resultaten die overeenkomen met het panel van Hart van Nederland.

Tekst loopt door onder afbeeldingen.

De Amerikanen hebben een mooi gezegde. “Be careful what you wish for”. Kijk maar uit met wat je wenst.

Zelfs als mensen zich zouden realiseren dat elke maatregel die nu wordt genomen geen vier, geen acht, geen twaalf weken, maar langer dan drie maanden duurt. Dan nog zou het overgrote deel die maatregelen verwelkomen. Het dringt niet tot hen door, dat de schade dan vele malen groter is (ook op gezondheidsgebied) dan de schade die men ermee voorkomt. Als het maar hun eigen angst om besmet te worden verdrijft.

Geen kwaadwillendheid

Je zou willen dat er veel meer alternatieve geluiden in de media komen. Maar een echt tegengeluid hoor je weinig. Omdat een grote meerderheid van de Nederlanders hardere maatregelen wil, lijkt het erop dat de media nog meer op dat gevoel inspelen. Niet vanuit kwaadwillendheid, maar omdat de kijker dit blijkbaar het liefst hoort en ziet. Want ieder relativerend geluid, maakt die groep Nederlanders nog onzekerder en angstiger. En die onzekerheid en angsten projecteren ze dan op de mensen die het verhaal wel relativeren.

Angela de Jong is een schoolvoorbeeld van zo een Nederlander. Lees maar eens haar reactie op het tv-programma Op1 dat mij maandag uitnodigde. Keer op keer zie je hoe groot haar paniek is. Kijk maar eens naar dit optreden van haar bij Op1 vanaf ongeveer 1 minuut. En in haar column schrijft ze feitelijke onzin (ik zou gezegd hebben dat er nooit een Tweede Golf zou komen. Ik heb dat Deltaplan Ventilatie in juni zeker voorgesteld, omdat ik het ’s winters altijd zo warm krijg in gebouwen). Om met je eigen angsten om te kunnen gaan, is blijkbaar veel geoorloofd.

En helaas zijn er veel meer van dit soort mensen. Zij hebben veel invloed in en op de Nederlandse media.

En daarom dacht ik dat we binnen één à twee weken in een noodlottige lockdown terecht zouden komen. Maar door de presentatie van Van Dissel van deze ochtend wordt het toch nog spannender dan ik dacht.

Van Dissel brengt de spanning weer terug in de wedstrijd

Dit is de Powerpoint presentatie van Van Dissel bij zijn briefing aan de Tweede Kamer.  Ik haal er twee sheets uit, die beide laten zien waarom de regering nog even wacht met nieuwe maatregelen.

Dit is de eerste:

Zeker als je ook in beschouwing neemt dat tussen 1 en 20 oktober het aantal uitgevoerde testen in Nederland met ongeveer 30% is gestegen, geeft dit overzicht geen gevoel van een oncontroleerbare exponentiële stijging.  Je zou de indruk kunnen krijgen dat de maatregelen (ook die van eind september, want dat effect zou je vanaf 7 oktober moeten kunnen zien) wel werken.

Bedenk daarbij dat als het aantal besmettingen een hele tijd gelijk zou blijven dat dit dan ook ongeveer het geval is met het aantal patiënten in de ziekenhuizen. Er komen dan net zoveel bij als er ontslagen worden.

Een tweede sheet is ook heel relevant:

Geen nieuwe maatregelen

Dit is een scenario doorrekening bij verschillende soorten maatregelen. Het belangrijkste wat je hier ziet, is eigenlijk dat als er 2 weken lang een forse aanscherping zou zijn van maatregelen (zoals het maartpakket al dan niet met scholen open) vooral de daling sneller zal gaan. Maar dat het geen groot effect zal hebben op de benodigde maximum capaciteit. Het advies is dus, dat we – tenzij zou blijken dat het aantal besmettingen toch de komende dagen nog fors stijgt – beter geen nieuwe maatregelen kunnen nemen.

En daarmee zal er de komende tijd die interessante, nieuwe fase aanbreken van deze Coronacrisis. Tenzij het aantal positieve testen de komende dagen nog duidelijk oploopt (want dan krijgen we gewoon een harde lockdown), zal dus de lijn van het OMT en de regering zijn, om de maatregelen niet sterk aan te scherpen. En dat is dus haaks op het advies van het RedTeam en de sfeer die we de laatste weken in de media zagen.  Dat wordt dan een interessant krachtenspel.

Zullen media bij het interviewen van bewindslieden, politici en OMT-leden niet voortdurend (met welke nieuwe informatie dan ook voorhanden is) blijven hameren op harde maatregelen (dus het gebruik van de “Hamer” uit het artikel over de hamer en de dans). En wat gaan de OMT-leden plus de andere aanpalende deskundigen zeggen als ze geïnterviewd worden? Met name degenen die al de afgelopen weken een strenge lockdown wensten. Ik ben zeer benieuwd hoe die wedstrijd zal verlopen.  Misschien wordt deze presentatie van Van Dissel zelfs een echte gamechanger!

Mentale steun

U weet wel in welk kamp ik zit (zelfs als de getallen nog verder zouden stijgen). Maar nu hoef ik niet meer als één van de weinigen te roepen dat we heel voorzichtig moeten zijn hardere maatregelen te nemen.

Om u mentaal beter voor te bereiden op deze strijd in de komende twee weken kunt u (partijdig als ik natuurlijk ben) nog even naar deze interviews kijken of luisteren. Het zal u hopelijk mentaal steunen als u in gesprekken terecht komt met types als Angela de Jong. (Hoewel ik denk, dat met mensen die zo vol angst zitten, vooralsnog weinig eer is te behalen).

Allereerst dit imposante interview bij Hart van Nederland met huisarts Felix van der Wissel. Echt even kijken. Ik zou willen dat zo iemand net zo vaak bij Op1 wordt uitgenodigd als Ab Osterhaus. (Dit artikel in onze Uitkijktoren van een huisarts geeft trouwens een overeenkomstig beeld).

En voor als u het nog niet gezien of gehoord hebt, het radioprogramma 1Op1 van Sven Kockelman, waarin ik afgelopen maandag te gast was. En het deel bij Op1 van maandagavond waar ik in debat ging met Ab Osterhaus over een lockdown.

Mocht u veel tijd over hebben dan raad ik u aan dit gastblog te lezen dat u in de Uitkijktoren aantreft.

Mocht u ons werk ook met een kleine donatie financieel willen ondersteunen klik dan hier