Wilt u ons werk financieel ondersteunen? Word dan lid

De laatste updates in uw mail!

U hoeft niets te missen. leder weekend krijgt u de hoogtepunten van Maurice van afgelopen week in uw mail. Met opmerkelijke artikelen, meer achtergrond en toelichtingen.

De electorale verschuivingen 2002-2024

De electorale verschuivingen 2002-2024 - 96577
Samenvatting van het artikel

Een compleet overzicht van de zetelpeilingen van Peil.nl sinds 2002 met zeer interessante patronen.

Lees volledig artikel: De electorale verschuivingen 2002-2024

Leestijd: 3 minuten

De electorale verschuivingen 2002-2024

De bovenstaande grafiek is gemaakt over deze hele periode van alle partijen die op meer dan 25 zetels uitkwamen in onze peilingen. Het vlak is dan gekleurd met de kleur van de grootste partij, tot aan de lijn van de daaropvolgende partij. Daaronder werd het vlak gekleurd met de kleur van partij nummer 2.En als er nog een derde partij was met meer dan 25 zetels, is ook daar het vlak eronder gekleurd met de kleur van die derde partij.

Goed te zien is dat we verschillende perioden hadden met een duidelijke dominantie (maar de verkiezing erna gebeurde er in 2006, 2010 en 2017 wat anders!)

  • 2003-2006 De PvdA onder Wouter Bos, maar Balkenende won de verkiezingen.
  • 2006-2010  Het CDA onder Balkenende, maar Rutte won de verkiezingen.
  • 2010-2012   De VVD onder Rutte, die ook de verkiezingen won. 
  • 2012-2017    De PVV onder Wilders, maar Rutte won de verkiezingen.
  • 2017-2021    De VVD onder Rutte die ook de verkiezingen won.
  • 2021-2023    Zeer gevarieerd beeld en PVV won de verkiezingen.

Zetelpeilingen vanaf 2002

Via Peil voerde ik vrijwel wekelijks zetelpeilingen uit. Tot een paar jaar geleden wekelijks, sindsdien met een gemiddelde van twee keer per maand. In die periode vonden 7 Tweede Kamerverkiezingen plaats.

In 2002 haalden CDA plus PvdA nog meer dan 60 zetels. Met de VVD erbij haalden de drie partijen nog ruim 60% van de stemmen. (In 1998 was dat nog 70%). Bij de Tweede Kamerverkiezingen haalden CDA + PvdA (laten we aannemen de helft van de kiezers van de linke combinatie) nog maar 13%, met de VVD erbij is het 30%. In 2023 haalden 16 partijen één of meer zetels, terwijl dat in 2009 nog 9 partijen waren.

Deze peilingen heb ik in een aantal interactieve grafieken geplaatst verdeeld over drie perioden (2002-2012, 2013-2021, 2021-2023). De grafieken betreffen het voortschrijdende gemiddelde over 1 maand.

Per periode twee grafieken. Die van alle partijen uit die periode, die minstens 1 zetel haalden bij de verkiezingen die toen in die periode vielen. En een grafiek met alleen de partijen die in die periode minstens één keer 10 zetels of meer haalden.

U kunt bij ieder van de zes grafieken zelf het startsignaal geven door op “speel af” te klikken. En als u op één van de lijnen uit de grafiek drukt, dan ziet u die lijn uitgelicht.

Periode 2002 – 2012

De peilingen begonnen in september 2002. Kort na de verkiezingen, waar de LPF met 26 zetels eindigde en de regering Balkenende was gevormd met CDA, LPF en VVD. Het kabinet viel al in oktober 2002 en in januari 2003 waren de nieuwe verkiezingen.

Bij die verkiezingen van 2003 kwam de PvdA onder Bos in de laatste maand sterk opzetten, maar werd niet de grootste. Dat werd het CDA. Er kwam een regering (Balkenende II) van CDA, VVD en D66.

Het CDA werd ook de grootste bij de verkiezingen in 2006, die nodig waren na de val in juni 2006. En er werd een regering gevormd van CDA, PvdA en ChristenUnie.

Begin 2010 viel dit kabinet en na de verkiezingen in juni 2010 werd er een regering gevormd van CDA en VVD met gedoogsteun van de PVV. Dit kabinet viel in februari 2012 en in september 2012 waren er nieuwe verkiezingen.

Dit zijn de twee grafieken over deze periode.

De eerste grafiek met alle partijen en de tweede grafiek alleen voor de grotere partijen uit deze periode.

Alleen de grootste partijen uit deze periode.

Periode 2012 – 2021

De verkiezingen van 2012 leverden een winst op van de VVD. Samen met de PvdA vormden zij de regering.

De verkiezingen die in 2017 werden gehouden vormden een grote afstraffing voor de PvdA (9 zetels). De regering die gevormd werd, bestond uit VVD, CDA, D66 en ChristenUnie.

Vier jaar later werden de volgende verkiezingen gehouden. Na een lange formatie kwam er een regering met dezelfde partijen.

Alleen de grootste partijen uit deze periode.

Periode 2021 – 2024

Na de verkiezingen van maart 2021 viel het kabinet in de zomer van 2023. In november 2023 waren de verkiezingen, waarbij de PVV veruit de grootste partij werd.

Alleen de grootste partijen uit deze periode.
 

Totaaloverzicht 2002 – 2024

En ten slotte een speciale grafiek met het overzicht vanaf 2002 tot aan nu.

U heeft zojuist gelezen: De electorale verschuivingen 2002-2024

Volg Maurice de Hond op X | Facebook | LinkedIn | YouTube

Blijf onbeperkt toegang houden tot alles wat Maurice.nl te bieden heeft. Klik hier om lid, abonnee, vriend en bondgenoot te worden.

Deel dit artikel: Twitter Facebook Linkedin WhatsApp
REACTIES
Reageer hier, maar met respect.

We verwelkomen respectvolle en relevante opmerkingen. Off-topic commentaren worden verwijderd. Als je illegale dingen doet, zullen we het verbieden.

 
Eindrapport Parlementaire Corona-enquête - 105108
De ultieme oversterfte van het Nivel-onderzoek zelf - 105061