Wilt u ons werk financieel ondersteunen? Doe een kleine donatie en klik hier

De laatste updates in uw mail!

U hoeft niets te missen. leder weekend krijgt u de hoogtepunten van Maurice van afgelopen week in uw mail. Met opmerkelijke artikelen, meer achtergrond en toelichtingen.

De COVID-19 kennis van nu (update 27/5)

Is de Damdemonstratie een superspreading event? - 9472
Samenvatting van het artikel

Een verzameling van alle kennis over de verspreiding van COVID-19 en aanbevelingen over wat we kunnen doen om naar de toekomst toe een goede afweging te maken tussen de gezondheidsrisico’s en de gevaren van economie en samenleving.

Lees volledig artikel: De COVID-19 kennis van nu (update 27/5)

Leestijd: 11 minuten

De COVID-19 kennis van nu (update 27/5)

Dit is wat ik nu verzameld heb aan kennis over de verspreiding van COVID-19 en wat we kunnen doen om naar de toekomst toe een goede afweging te maken tussen de gezondheidsrisico’s en de gevaren van economie en samenleving. Ik zal het, zodra het relevant is, updaten.

Doel

Ik krijg inmiddels honderden mails per dag. Vooral met vragen over specifieke eigen situaties. Ik wil ze heel graag beantwoorden, maar heb daar geen tijd voor. Besef dat alles wat je op deze site leest (bijna 50 blogs sinds 22 maart over dit onderwerp) is gedaan door 2 man. Inclusief dus veel nieuwe papers gelezen, en veel cijfermatige analyses uitgevoerd.

Veel van wat via mail gevraagd wordt heb ik al eerder beschreven, maar ik begrijp dat dit moeilijk te vinden is. Daarom dit blog. De belangrijkste bevindingen en adviezen worden vermeld. Met links naar de bewuste blog (s).  Ik denk/hoop dat het antwoorden geeft op de meeste vragen

  • Dit is de inhoudsopgave van de geschreven blogs sinds 22 maart.
  • Op smartexit.nu staat een compleet overzicht van onze bevindingen en adviezen voor veel sectoren
  • Als je denkt, dat je besmet bent geraakt in de afgelopen 3 maanden vul dan aub deze vragenlijst in (en ken je anderen die dat ook denken, vraag ze dat ook te doen). Dat helpt om meer inzicht te krijgen over de ontwikkelingen van het virus.

Het is heel belangrijk om te beseffen dat er n.a.v. wetenschappelijke onderzoeken wereldwijd, ook veel virologen, epidemiologen en andere wetenschappers zijn die andere conclusies trekken dan de nogal eenvormige geluiden, die u van de Nederlandse deskundigen in de media hoort. In Nederland zitten, degenen die naar buiten komen, allemaal op de lijn van de WHO/RIVM. En de media lijken t.a.v. de selectie van wat ze schrijven en laten zien een soort poortwachter te zijn van die lijn.

Maar wat mij eigenlijk al heel snel opviel is, dat al hetgeen aan nieuw onderzoek vanaf februari beschikbaar kwam over COVID-19 vrijwel niet werd meegenomen. Het verhaal was en bleef hetzelfde en men hield zich daar star aan. Maar er is al zoveel meer bekend.

Hieronder dus de samenvatting van mijn bevindingen, die worden onderbouwd door het werk van andere wetenschappers uit de hele wereld.

De basis: hoe word je besmet?

WHO/RIVM houden nog steeds vast aan het feit dat het virus zich alleen verspreidt via direct contact. Dus als een besmet iemand hoest, niest of praat kunnen druppels (ook heel klein) via jouw mond, neus of ogen bij jou de infectie veroorzaken. Dat kan ook indirect via druppels die op oppervlaktes terecht gekomen zijn en dan vervolgens via je handen en het wrijven in je ogen bij jou naar binnen komen.

Onlangs is er Interview met Christian Drosten adviseur van Angela Merkel, die aangeeft dat aerosols waarschijnlijk meer mensen besmet dan direct contact.

Dit is echter het beeld dat ik krijg op basis van recente onderzoeken en artikelen:

Het virus gaat vooral (en MdH: wellicht alleen) vanuit de longen van een besmet iemand naar de longen van een ander. Dat kan gebeuren als er wordt gehoest, geniest, gezongen, gesproken.

De periode dat men iemand anders kan besmetten ligt zo tussen 5 en 10 dagen, nadat iemand zelf besmet is geraakt. Als iemand  symptomen krijgt, gebeurt dat doorgaans 5 dagen na de besmetting.

Die overdracht van het virus gebeurt voor het overgrote deel via microdruppels (aerosols) die door de lucht zweven (airborne raken). Je raakt besmet als je gedurende een bepaalde tijd een bepaalde hoeveelheid hiervan inademt. Of je ervan ziek wordt en hoe erg, hangt mede af van de hoeveelheid, die in de lucht zweeft en hoe lang je die inademt. Plus dat je eigen fysieke gesteldheid daar ook een rol bij speelt.

Een niet gering deel van de mensen die besmet worden, krijgt (vrijwel) geen symptomen. Naarmate men ouder is (met name boven de 70) en men meer gezondheidsproblemen heeft, is de kans groter dat je er behoorlijk ziek van wordt of zelfs overlijdt. Meer dan 75% van degenen die overlijden zijn boven de 75 jaar. (Dat is trouwens ook het geval bij griepgolven).

Besmetting via voorwerpen gebeurt niet.

Het virus kan wel een tijd op voorwerpen blijven zitten, maar wat er dan zit heeft niet meer de mogelijkheid om een ander te besmetten.

Het grote verschil dus met de insteek van WHO/RIVM is dat hun opstelling is dat vrijwel alles via dat directe contact verloopt en dat uit de nieuwste onderzoeken en de geconstateerde verspreidingspatronen (met name de superspreading events) het steeds duidelijker is dat de besmetting juist vooral via de lucht gaat (airborne) en niet via het “directe contact”.

Met dit bovenstaande als uitgangspunt gaat het er nu alleen nog om, wanneer die overdracht van het virus van longen naar longen gebeurt, onder welke omstandigheden en hoe we zoveel mogelijk  kunnen verhinderen dat het gebeurt.

Waar gebeurt het wel?

De overdracht van het virus van een besmet persoon naar een ander gebeurt vrijwel alleen in besloten ruimtes met weinig of geen ventilatie. Daar kan het virus lange tijd in de lucht blijven zweven.  (Besloten ruimtes kunnen woningen zijn, kantoren, scholen, winkels, openbaar vervoer e.d.)

Naarmate de aanwezige besmette personen meer zingen/schreeuwen/praten komt er meer virus in de lucht.

Als de binnenruimte goed wordt geventileerd (met veel frisse lucht van buiten) kan het virus eigenlijk niet toeslaan. Het virus in de lucht blijft niet lang genoeg aanwezig. Als de luchtvochtigheid hoog genoeg is blijft het virus ook niet lang zweven en is het risico ook fors kleiner. Hier kunt u berekenen hoeveel die luchtvochtigheid dan minimaal moet zijn. Richt u zich op minimaal 7g/kg (wat tijdens de zomermaanden vrij makkelijk te halen is).

Maar het uitgangspunt voor de binnenruimtes met veel vreemde mensen of een besmet persoon moet zijn “ventilatie, ventilatie, ventilatie”.

Buiten gebeurt het dus niet

Door de natuurlijke ventilatie in de buitenlucht zal het virus niet om je heen blijven hangen en is de kans om daar besmet te worden (vrijwel) nihil. In zonlicht verdwijnt de mogelijkheid om mensen te besmetten trouwens vrijwel meteen. Dat staat o.a. in dit blog.

En dit ws het advies dat vanuit het prominente virus-lab in de VS van Homeland Security op 23 april werd gegeven op basis van hun onderzoeken naar COVID-19.

De COVID-19 kennis van nu (update 27/5) - 6543

1,5 meter afstand draagt dan vrijwel niets bij tot het verlagen van de (toch al heel kleine) kans buiten om besmet te worden.

Binnen

Voor de lockdown (half maart) vond het overgrote deel der besmettingen plaats bij de zogenaamde superspreading events zijn. In één klap werd een groot aantal aanwezigen besmet. 70% a 80% van alle besmettingen wereldwijd (en zeker ook in Nederland) van voor half maart zijn daarvan afkomstig. Ik daar o.a. deze blogs over geschreven. (1), (2)

Na de lockdowns wereldwijd  zijn besmettingen vooral thuis ontstaan, bij zorginstellingen en speciale plekken, zoals de vleesverwerkende industrie.

Ik zal dat apart behandelen.

Thuis

Het overgrote deel van de besmettingen sinds de lockdowns wereldwijd, hebben thuis plaatsgevonden en op plekken als zorginstellingen, schepen (o.a. door het HVAC-systeem) en in de vleesverwerkende industrie. In dat laatste geval komt dat doordat een koude werkomgeving (dus dan kan de lucht al weinig water bevatten) dat heel gunstig werkt voor het virus om in de lucht te blijven zweven.

Het is van belang om te beseffen dat de percentages besmettingen bij huisgenoten minder hoog zijn dan men zou denken. (Er worden percentages gemeld tussen 10% en 35%). Dat geeft ook aan dat het virus zich niet zo makkelijk verspreidt als men denkt. Ook thuis lijkt de verspreiding via de lucht de belangrijkste infectieweg te zijn. Dus ventilatie, het niet lang in een ruimte van een patiënt verblijven en het dan dragen van een goed mondkapje, zijn thuis ook goede beschermingen.

Omdat het aantal nieuwe besmettingen inmiddels fors is gedaald (ik schat naar maximaal duizend per dag), waarvan maar een deel personen betreft, die niet in een zorginstelling zitten of in een vleesverwerkend bedijf werken.

Stel dat er 500 personen per dag besmet worden. En iemand kan 5 dagen lang iemand aansteken. Dan is 1 op de 7.000 Nederlanders op dat moment besmettelijk. Als er we ervan uitgaan dat een deel van die mensen zich ziek voelt en huis blijft, is de kans dat u iemand ontmoet, die u zou kunnen besmetten kleiner dan 1 op 15.000. (En die kans zal de komende tijd nog kleiner wordt).

Dus thuis, als er bij u thuis geen vreemde mensen binnenkomen, is de kans dat u in de komende maanden besmet wordt, heel erg klein. En zelfs als ze wel komen is dat ook nog zo.

Plekken waar veel mensen samen komen

Superspreading events ontstaan als er tijdens een bijeenkomst minimaal één besmet iemand is, die veel virus de lucht in brengt (zingen of schreeuwen) en het virus door ongunstige omstandigheden lang blijft zweven en door velen lang wordt ingeademd.

Er zijn veel bijeenkomsten wereldwijd gedocumenteerd, waar dit gebeurd is. Feesten (carnaval, maar dan wel binnen en niet buiten, bruiloften e.d.), kerkelijke bijeenkomsten, koorrepetities e.d.

Of bij die bijeenkomsten 1,5 meter wordt aangehouden of niet, heeft weinig tot geen invloed op het aantal besmette personen of de mate waarin men besmet wordt.

Ook is er de mogelijkheid dat veel mensen tegelijk worden besmet bij niet goed ingestelde en gefilterde HVAC systemen (verwarming, ventilatie en airco). Dat is gebeurd in zorginstellingen, kantoren en op marine- en cruiseschepen.

Bij goed ingestelde HVAC systemen met de juiste filters wordt dat risico sterk naar beneden gebracht. Er zijn veel specialisten die de knowhow hebben om dat goed te doen.

Bijeenkomsten verboden

Terecht dat dit soort bijeenkomsten in maart in alle landen ter wereld zijn verboden, totdat men meer wist. Alleen al dat verbod heeft wereldwijd gezorgd voor het snel vertragen van de groei van het aantal besmette personen.

1,5 meter afstand houden, het thuis werken en het sluiten van scholen hebben zeker ook een bijdrage geleverd aan het afnemen van het aantal nieuwe besmettingen, maar qua omvang van het effect, beduidend minder dan het afgelasten van de bijeenkomsten met veel (vreemde) mensen. (Dit is de site, die de beste informatie heeft over de ontwikkelingen wereldwijd).

Op de volgende wijze kunnen die bijeenkomsten ook nu al weer plaatsvinden. Een cruciale opmerking vooraf: U zult daarbij merken dat ik de 1,5 meter niet vermeld, omdat die bij de juiste maatregelen niet nodig is, en zonder de juiste maatregelen niet voldoende is. Dan geeft het slechts een vals gevoel van veiligheid.

De aanpak kan het slimst als de overheid in de 25 veiligheidsregio’s snel een waarschuwings-systeem invoert.

  • Groen betekent dat er nul nieuwe ziekenhuisopnames waren in die regio de afgelopen week.
  • Oranje dat er een kleine stijging is ontdekt van die ziekenhuisopnames
  • Rood betekent dat er wel nieuwe ziekenhuisopnames waren in die periode (maar dan niet vanuit zorginstellingen). Hieronder geef ik aan wat je met die kleuren kan doen.

Dit zijn de belangrijkste aandachtspunten:

Denk eraan “ventilatie, ventilatie, ventilatie” en dan het liefst met frisse buitenlucht. Als een activiteit naar buiten kan worden verplaatst is dat de beste keuze.

Hogere luchtvochtigheid biedt een extra bescherming. Die zal in de zomermaanden vrijwel automatisch ontstaan. Maar hou de luchtvochtigheid op de dagen dat het buiten minder dan 20 graden is, wel even goed in de gaten.

Met elkaar luidkeels zingen of schreeuwen is in binnenruimtes voorlopig geen goed idee.

Daar waar men geen mogelijkheid heeft om voldoende frisse buitenlucht naar binnen te krijgen of een hoge luchtvochtigheid aan te houden moet het HVAC systeem volledig Coronaproof worden ingesteld. Als dat niet kan of lukt, dan dienen alle aanwezigen mondbescherming te dragen als in die regio fase rood geldt, zodat zij zo min mogelijk virussen ongewild kunnen uitstoten. Bij oranje wordt het aangeraden, maar niet verplicht. Als de fase groen is dan wordt het ook niet aangeraden.  1,5 meter afstand houden is niet nodig, maar waar het makkelijk kan, waarom niet?

Openbaar vervoer

In het openbaar vervoer zal men wel mondkapjes moeten dragen. Ook daar is dan 1,5 meter niet nodig. En daar waar in vervoermiddelen ramen, daken of deuren open kunnen, is het zeer aan te bevelen dat te doen (en zijn mondkapjes eigenlijk niet echt nodig). In taxi’s of auto’s waarin je met vreemden zit (zoals rijscholen) kunnen het best twee ramen tegen elkaar open blijven (hoeven niet helemaal naar beneden).

Besef daarbij ook dat de risico’s om aan Corona te overlijden voor personen onder de 40 jaar heel erg klein is (in de orde van grootte van 1 op 25.000). Boven de 40 loopt het wel op, maar pas boven de 70 jaar is de kans 1 op 100. En boven de 80 jaar is dat meer dan 1 op 20. Als alle Nederlanders hun eigen risico kennen, dan kunnen zij zelf bepalen of zij al dan niet risico’s nemen om naar gelegenheden te gaan waar een wat hoger besmettingsrisico is. En of zij dan zelf wel mondbescherming dragen.

Zoals gezegd: als in de regio fase groen is, dan is de kans dat men, op welke plek dan ook, besmet wordt voor iedereen heel erg klein. En ook dat is van belang voor burgers om te weten, zodat ze zelf kunnen beslissen wat ze wel of niet doen.

De wereldwijde verspreidingspatronen en wat die voor ons betekenen

Meer en meer wordt duidelijk, dat dit virus zich verspreidt op een vergelijkbare wijze als het griepvirus. In de landen boven 30 graden Noorderbreedte, zoals in Nederland, zien we griepgolven tussen oktober en april. Dat hangt dus samen met het feit dat we dan meer binnen zitten en dat de luchtvochtigheid dan laag is. Naar de zomer toe, neemt de griep in deze gebieden fors af, en dat zal ook het geval zijn met COVID-19. Dus vanaf nu tot aan oktober zullen de aantallen nieuwe besmettingen heel laag blijven, met af en toe een incident in heel specifieke omstandigheden. (Zeker als we het verkeerd aansturen alleen op basis van de 1,5 meter).

Maar in de (sub-)tropische gebieden (zo tussen 30NB en 30ZB) heerst de griep tijdens regenseizoenen. Wanneer dat in het jaar is, verschilt per gebied. Soms zijn er wel twee of drie regenseizoenen per jaar. In Brazilië is bij voorbeeld nu het griepseizoen en in Australië, Nieuw-Zeeland en India (de moesson!) pas in de komende maanden.

Men dacht al 80 jaar dat influenza alleen via direct contact verspreid werd. Maar dan bleek een logische verklaring van de verschillende patronen niet mogelijk. Dit staat in een presentatie van een WHO arts uit 2014.

De COVID-19 kennis van nu (update 27/5) - 6323

Airborne

Maar zou het niet zo kunnen zijn dat men de patronen niet kon verklaren, omdat men de wijze van besmetting verkeerd had.  Want als men naar die seizoenspatronen kijkt vanuit de insteek, dat de besmetting via de airborne virusdeeltjes verloopt, die door de lucht in de longen komen van de andere aanwezigen, dan zijn die patronen ineens wel logisch. En het heeft weer alles met ventilatie te maken!

In die warme gebieden houden de bewoners namelijk zoveel mogelijk deuren en ramen open om zo de warmte wat te kunnen bestrijden. Dus altijd natuurlijke ventilatie. Dan kan het virus niet toeslaan. En zij hebben ook nog apparaten (ventilatoren) of hulpmiddelen om de lucht extra beweging te houden.

Er is echter één moment waarbij die natuurlijke ventilatie er niet is en dan ook nog alle leden van het huishouden (en dat zijn er doorgaans veel) bij elkaar zijn en ook nog met elkaar praten. En dat is overdag of ’s avonds tijdens een flinke regenbui. Dan zitten ze allemaal binnen en hebben vaak weinig anders te doen dan onderling praten. En als het hard waait ook nog met alle deuren en ramen dicht. Terwijl tijdens onweersbuien ook nog de ventilatoren worden uitgezet wegens angst voor blikseminslag. Dan lijken de omstandigheden ineens gunstig te zijn voor het virus om zich door de lucht te verspreiden.

Regenbui

Ik ga hier niet dieper in op hoe dat dan precies werkt. Lees het maar hier. Als tijdens zo’n regenbui bij 100 families met 15 mensen 1 besmet iemand aanwezig is dan kunnen er dus in één keer meer dan 1.000 mensen besmet raken. Een soort keten van kleine superspreading events dus. En die gebeuren dan weer elke dat als er weer een fikse regenbui komt. (En dat gebeurt tijdens regenseizoenen regelmatig).

Het interessante is dat dit dus wel een solide verklaring biedt voor het wereldwijde griepgolven verschil waarnaar men jarenlang zocht, maar nooit vond.

In onze regio’s zal het eind van het griepseizoen (en dat is nu)  ook betekenen dat de verspreiding van het virus sterk zal worden vertraagd. Pas in het najaar worden de omstandigheden voor het virus weer gunstiger. Maar ook dan kunnen we het virus veel beter onder controle houden als we althans precies snappen hoe de virus zich verspreidt en niet alleen maar aan oude (achterhaalde) dogma’s blijven hangen.

Maar daar in de wereld waar het griepseizoen nog gaat uitbreken loopt men risico’s voor een situatie zoals in Brazilië nu. Want daar zit men er nu midden in en regent met enige regelmaat. Als men daar niet beseft wat de reden is voor de bijzondere superspreading events en welke maatregelen werken, dan ben ik bang dat er heel veel mensen onnodig besmet worden. Het aantal doden zal er overigens relatief gezien minder groot zijn, omdat de bevolking gemiddeld zoveel jonger is.

WHO

Maar ik hoop intens dat de WHO snel gaat erkennen dat de besmetting vooral door de lucht verloopt en met de juiste adviezen komt wat men tijdens regenbuien in die landen wel of niet moet doen om die bijzondere superspreading events voorkomen. Ik heb daarvoor nogal wat ideeën, die via een snel en grootschalig onderzoek goed te onderbouwen zijn.  Maar ongetwijfeld anderen ook. Het is wel heel urgent en kan heel veel mensenlevens schelen.

Dit blog zal ik regelmatig updaten met de nieuwste bevindingen en als u naar smartexit.nu gaat dan zult u onderbouwingen vinden en uitwerkingen voor sectoren. En bekijk de inhoudsopgave van deze site om te zien of er blogs zijn, die u relevant of interessant vindt.

Blijf gezond en als u van het bovenstaande datgene oppikt wat voor u relevant is, vergroot u de kans dat dit ook gebeurt. Op deze manier helpt u ook om de economie en samenleving (en volksgezondheid) wat sneller te herstellen van de enorme klappen, die we al hebben gekregen.

U heeft zojuist gelezen: De COVID-19 kennis van nu (update 27/5).

Volg Maurice de Hond op Twitter | Facebook | LinkedIn | YouTube.

Mocht u ons werk ook met een kleine donatie financieel willen ondersteunen klik dan hier.

Deel dit artikel: Twitter Facebook Linkedin WhatsApp
REACTIES
Reageer hier, maar met respect.

We verwelkomen respectvolle en relevante opmerkingen. Off-topic commentaren worden verwijderd. Als je illegale dingen doet, zullen we het verbieden.

 
De Hond = Trump2!? - 76750

De Hond = Trump2 !?

Opinie | 18 maart 2024

Blij dat mijn ouders niet meer leven - 75518
Mag Vijlbrief blijven zitten? - 74580