Peil.nl

De peiling na het SBS-debat laat zien dat 4 partijen de 29e oktober nog de grootste kunnen worden.

Het SBS-debat lijkt wederom de gamechanger te zijn van deze verkiezingen. Dit is het onderzoek naar de reactie van de kijkers, met een bijzondere rol voor de AI-analyse van de redenen waarom men iemand als winnaar beschouwde.

In dit artikel een overzicht van de cruciale cijfers in de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober 2025. De omvang van het potentiële electoraal per partij, en de invloed van de twee sterke krachten in relatie tot strategisch stemmen. De komende debatten kunnen nog een grote invloed hebben, zeker op het kwart van het electoraat dat overweegt strategisch te stemmen, in relatie tot hun voorkeur of afkeer van de dominante politici.

Door de kenmerken van de kiezers van het CDA nu te vergelijken met die bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Dan valt goed te zien hoe groot de metamorfose is van de CDA-kiezers.

In 2016 is vastgesteld dat twee kenmerken een sterke relatie hadden met de stemvoorkeuren. Dat is nu in een nog sterkere mate het geval. Die patronen zijn nu nog sterker geworden, met name bij het CDA.

Direct na het Radio1 Verkiezingsdebat is er een onderzoek uitgevoerd over het debat en de electorale voorkeuren bijna 3 weken voor de verkiezingen.

Na een relatief rustige politieke week zien we weinig verschuivingen, behoudens een nieuwe daling van de VVD.

De reactie van de kiezers op de rellen in Den Haag en het debat erover in de politiek wijst vooral op een nog sterkere polarisatie binnen het Nederlandse electoraat.

Dit zijn de resultaten van de peiling, die gehouden is direct na de Algemene Beschouwingen op 17 en 18 september 2025

Wie de Nederlandse politiek probeert te begrijpen, kan niet volstaan met één bril. Elke kiezer draagt zijn of haar eigen glazen, waardoor dezelfde partij links of rechts kan lijken te staan. Ons onderzoek laat zien dat deze subjectieve brillen het electorale landschap niet alleen kleurrijk en representatief maken, maar ook versnipperd en gepolariseerd en daarmee wordt het vormen van stabiele meerderheden steeds uitdagender. Een Analyse van gegevens verzameld door Peil.nl in de peiling van 6 september 2025.

De verschuivingen van deze week zorgen voor een kopgroep van 3 partijen, die onderling nog maar 4 zetels verschillen. Maar als dan bekeken wordt wat dit gaat betekenen voor de coalities die - binnen de randvoorwaarden die door de politieke partijen nu worden gesteld - dan is duidelijk hoe lastig de formatie zal gaan worden.

Vrijdagavond stapten de NSC-bewindslieden op. Via deze peiling wordt ingegaan op wat de kiezers hiervan vinden. En welke gevolgen dat heeft op de zetelverdeling.

Twee weken na de vorige peiling zien we een stijging van 3 zetels van het CDA en een daling van 3 zetels van de VVD. Hiermee nadert het CDA PVV en GroenLinks/PvdA die samen op 28 zetels staan

Onderzoek over mogelijke aanpassingen AOW en pensioensstelsel in het licht van de verkiezingen

Ten opzichte van begin juli zijn de electorale verschuivingen beperkt. Het oordeel van CDA- en VVD-kiezers over mogelijke coalities loopt sterk uiteen. Met name het oordeel over GroenLinks-PvdA als mogelijke regeringspartner verschilt sterk.

Bij kiezers van andere partijen dan GroenLinks/PvdA en VVD doen resp. Timmermans en Yeşilgöz het niet erg goed, Dat lijkt te wijzen op een verkiezingsuitslag waar het diepterecord van de grootste partij (31 zetels) wel eens gebroken zal kunnen worden. Een verdere verkruimeling van het Nederlandse Parlement. Wat de formatie nog ingewikkelder zal maken.

Deze laatste peiling van dit parlementaire jaar laat zien dat de VVD verder wegzakt en onder het CDA terechtkomt. Die partij verloor kiezers door hun opstelling inzake asiel, maar won aan de andere kant daar juist ook kiezers door. Mede omdat de meerderheid van de Nederlanders vindt dat hulp aan illegalen niet strafbaar moet worden.

Wie er premier zal worden en welke partijen in de regering kunnen komen speelt bij Tweede Kamerverkiezingen een grote rol. Deze informatie laat goed zien hoe sterk de uitgangspositie van het CDA/Bontenbal is.

De verschuiving in de uitslag tussen de Tweede Kamerverkiezing en de vorige wordt bepaald door een groot aantal kiezersbewegingen. Via inzicht in de huidige verschuivingen is een goed beeld te geven van de opbouw van de uitslag van nu en de speelruimte die er nog voor de verschillende partijen is.

De recente Peiling van EenVandaag met 7 zetels stijging van JA21 en dalingen bij vrijwel alleen linkse partijen slaat de plank volledig mis. Helaas niet het enige probleem van de zetelpeilingen van EenVandaag.

De ontwikkelingen rondom de motie-Piri over volledige embargo wapenleveranties aan Israël, het toetreden van Coenradie bij JA21 en het uitsluiten van de PVV door de VVD lijken grote invloed te gaan hebben op het electorale krachtenveld in de komende maanden.

De reactie van de kiezers van de coalitiepartijen op de 10 punten van Wilders zijn overwegend positief. Op een punt na vinden ze bij ieder punt dat die ingevoerd zou moeten worden. De PVV herstelde 3 zetels bij de peiling en 71% van de PVV-kiezers vindt dat Wilders de stekker uit het kabinet moet trekken als de punten niet grotendeels door de coalitie wordt overgenomen.

De peiling na het sluiten van het akkoord over de Voorjaarsnota 2025 is een bevestiging van de trend van de laatste paar maanden. Met een duidelijk stijgende GroenLinks/PvdA en VVD en dalende overige coalitiepartijen en D66. Voor het eerste is GroenLinks/PvdA groter dan de PVV.

Het vertrouwen in de ministers en fractievoorzitters is in het afgelopen half jaar duidelijk gedaald. Hierbij is de polarisatie van oordelen nu nog sterker dan een half jaar gelden.

Hoewel een groot deel van de Nederlanders een negatief oordeel hebben over het niet zetten van de "lintjeshandtekening" van Marjolein Faber is het effect op de electorale verhoudingen gering. Alleen de VVD liep - tijdelijk- wat schade op. Maar wel is de PVV voor het eerst sinds de verkiezingen ingehaald.

De trend in de peiling van dit weekend is het verlengde van de trend van de laatste twee maanden. PVV, GroenLinks/PvdA en VVD komen steeds dichter bij elkaar.

Het verschil tussen PVV en GroenLinks/PvdA is inmiddels nog maar 3 zetels geworden. Een groot verschil van de 25 die het één jaar geleden nog waren. Conflict rondom Oekraïne speel zeker een rol.

Oordeel over het kabinet steeds negatiever Nieuwe peiling Het aandeel kiezers dat positief is over het kabinet is verder gedaald. Dat heeft met name voor de PVV  gevolgen voor de zetelverdeling. Na het uitkomen van het regeerprogramma op 13 september 2024 was 42% positief over de regering. Dat is nu gedaald naar 23%, een afname […]

Bij de voorgelegde stellingen over de Oekraïne, migratie en stikstofnormen zien we, wederom, een sterke polarisatie onder het electoraat.

Het enthousiasme van de kiezers voor de regering is tanende. Dat is ook te zien in de zetelontwikkelingen van de coalitiepartijen. De polarisatie in Nederland blijkt ook weer uit het oordeel over de vier actuele onderwerpen, die voorgelegd zijn.