Peil.nl

Wie de Nederlandse politiek probeert te begrijpen, kan niet volstaan met één bril. Elke kiezer draagt zijn of haar eigen glazen, waardoor dezelfde partij links of rechts kan lijken te staan. Ons onderzoek laat zien dat deze subjectieve brillen het electorale landschap niet alleen kleurrijk en representatief maken, maar ook versnipperd en gepolariseerd en daarmee wordt het vormen van stabiele meerderheden steeds uitdagender. Een Analyse van gegevens verzameld door Peil.nl in de peiling van 6 september 2025.

De verschuivingen van deze week zorgen voor een kopgroep van 3 partijen, die onderling nog maar 4 zetels verschillen. Maar als dan bekeken wordt wat dit gaat betekenen voor de coalities die - binnen de randvoorwaarden die door de politieke partijen nu worden gesteld - dan is duidelijk hoe lastig de formatie zal gaan worden.

Vrijdagavond stapten de NSC-bewindslieden op. Via deze peiling wordt ingegaan op wat de kiezers hiervan vinden. En welke gevolgen dat heeft op de zetelverdeling.

Twee weken na de vorige peiling zien we een stijging van 3 zetels van het CDA en een daling van 3 zetels van de VVD. Hiermee nadert het CDA PVV en GroenLinks/PvdA die samen op 28 zetels staan

Onderzoek over mogelijke aanpassingen AOW en pensioensstelsel in het licht van de verkiezingen

Ten opzichte van begin juli zijn de electorale verschuivingen beperkt. Het oordeel van CDA- en VVD-kiezers over mogelijke coalities loopt sterk uiteen. Met name het oordeel over GroenLinks-PvdA als mogelijke regeringspartner verschilt sterk.

Bij kiezers van andere partijen dan GroenLinks/PvdA en VVD doen resp. Timmermans en Yeşilgöz het niet erg goed, Dat lijkt te wijzen op een verkiezingsuitslag waar het diepterecord van de grootste partij (31 zetels) wel eens gebroken zal kunnen worden. Een verdere verkruimeling van het Nederlandse Parlement. Wat de formatie nog ingewikkelder zal maken.

Deze laatste peiling van dit parlementaire jaar laat zien dat de VVD verder wegzakt en onder het CDA terechtkomt. Die partij verloor kiezers door hun opstelling inzake asiel, maar won aan de andere kant daar juist ook kiezers door. Mede omdat de meerderheid van de Nederlanders vindt dat hulp aan illegalen niet strafbaar moet worden.

Wie er premier zal worden en welke partijen in de regering kunnen komen speelt bij Tweede Kamerverkiezingen een grote rol. Deze informatie laat goed zien hoe sterk de uitgangspositie van het CDA/Bontenbal is.

De verschuiving in de uitslag tussen de Tweede Kamerverkiezing en de vorige wordt bepaald door een groot aantal kiezersbewegingen. Via inzicht in de huidige verschuivingen is een goed beeld te geven van de opbouw van de uitslag van nu en de speelruimte die er nog voor de verschillende partijen is.

De recente Peiling van EenVandaag met 7 zetels stijging van JA21 en dalingen bij vrijwel alleen linkse partijen slaat de plank volledig mis. Helaas niet het enige probleem van de zetelpeilingen van EenVandaag.

De ontwikkelingen rondom de motie-Piri over volledige embargo wapenleveranties aan Israël, het toetreden van Coenradie bij JA21 en het uitsluiten van de PVV door de VVD lijken grote invloed te gaan hebben op het electorale krachtenveld in de komende maanden.

De reactie van de kiezers van de coalitiepartijen op de 10 punten van Wilders zijn overwegend positief. Op een punt na vinden ze bij ieder punt dat die ingevoerd zou moeten worden. De PVV herstelde 3 zetels bij de peiling en 71% van de PVV-kiezers vindt dat Wilders de stekker uit het kabinet moet trekken als de punten niet grotendeels door de coalitie wordt overgenomen.

De peiling na het sluiten van het akkoord over de Voorjaarsnota 2025 is een bevestiging van de trend van de laatste paar maanden. Met een duidelijk stijgende GroenLinks/PvdA en VVD en dalende overige coalitiepartijen en D66. Voor het eerste is GroenLinks/PvdA groter dan de PVV.

Het vertrouwen in de ministers en fractievoorzitters is in het afgelopen half jaar duidelijk gedaald. Hierbij is de polarisatie van oordelen nu nog sterker dan een half jaar gelden.

Hoewel een groot deel van de Nederlanders een negatief oordeel hebben over het niet zetten van de "lintjeshandtekening" van Marjolein Faber is het effect op de electorale verhoudingen gering. Alleen de VVD liep - tijdelijk- wat schade op. Maar wel is de PVV voor het eerst sinds de verkiezingen ingehaald.

De trend in de peiling van dit weekend is het verlengde van de trend van de laatste twee maanden. PVV, GroenLinks/PvdA en VVD komen steeds dichter bij elkaar.

Het verschil tussen PVV en GroenLinks/PvdA is inmiddels nog maar 3 zetels geworden. Een groot verschil van de 25 die het één jaar geleden nog waren. Conflict rondom Oekraïne speel zeker een rol.

Oordeel over het kabinet steeds negatiever Nieuwe peiling Het aandeel kiezers dat positief is over het kabinet is verder gedaald. Dat heeft met name voor de PVV  gevolgen voor de zetelverdeling. Na het uitkomen van het regeerprogramma op 13 september 2024 was 42% positief over de regering. Dat is nu gedaald naar 23%, een afname […]

Bij de voorgelegde stellingen over de Oekraïne, migratie en stikstofnormen zien we, wederom, een sterke polarisatie onder het electoraat.

Het enthousiasme van de kiezers voor de regering is tanende. Dat is ook te zien in de zetelontwikkelingen van de coalitiepartijen. De polarisatie in Nederland blijkt ook weer uit het oordeel over de vier actuele onderwerpen, die voorgelegd zijn.

Voor het eerst sinds 22 november 2023 staat de PVV op verlies (35) zetels. Alle partijen van de coalitie staan op verlies (88 - 24 zetels=64 zetels).

Ook dit was weer een enerverende week voor het kabinet. Via een aantal vragen wordt er een beeld gegeven van wat de kiezers van de verschillende partijen ervan vinden en wat ze hopen/verwachten van het lot van het kabinet.

Precies 1 jaar na de verkiezingen zijn er drie partijen die meer dan 2 zetels verschillen van de uitslag op 22-11-2023. NSC is de grootste verliezer (-17) en het CDA de grootste winnaar (+9). Het effect van de polarisatie is goed te zien en zal ook invloed hebben op uitslagen van toekomstige verkiezingen en de slechte bestuurbaarheid van Nederland.

Terwijl er amper verschuivingen te zien zijn in de zetelverdeling zien we een duidelijke polarisatie bij de ontwikkeling van het vertrouwen.

Een peiling gehouden over de reactie van de Nederlandse kiezers over de gesloten asieldeal van het kabinet-Schoof.

De electorale dynamiek is goed te zien als we het verloop zien van PVV en NSC de afgelopen 12 maanden. Of kan het meer als dynamiet worden beschouwd?

Na Algemene Beschouwingen daalt NSC verder en stijgt de PVV. De onderzoekresultaten benadrukken de patstelling over het onderwerp migratie, die ook onder het electoraat te zien is, hoewel de meerderheid vindt dat er sprake is van een asielcrisis.

Reactie van Nederland op de plannen in het regeerprogramma van het kabinet Schoof.

Oordeel over de regering, politici en zetelverdeling na bekend worden regeringsprogramma op 13-9