Risico analyse vooraf testen bij een evenement

Leestijd: 5 minuten

Ik denk dat je bij van alles aan de juiste risico analyse zou moeten doen. Ga nu eerst eens goed testen hoeveel besmettingen er buiten plaatsvinden. Oh, wacht eens, dat is al uitgebreid bekend. Onlangs nog in Ierland, een factor 1000 minder. Laten we dan eens gaan kijken wat het betekent als je een evenement gaat organiseren met 10.000 mensen in een park.

Het RIVM beweert dat er nu 140.000 mensen rondlopen in Nederland, die besmettelijk zijn. 10% daarvan is symptomatisch. Laat de helft daarvan thuisblijven, want ze hebben klachten. Blijven er 133.000 over. Als die gelijk verdeeld zijn over de leeftijdsgroepen, kun je berekenen hoeveel mensen er naar het evenement gaan, die besmettelijk zijn:

10.000 X (133.000/17.000.000)  = ongeveer 80 besmettelijke mensen in die je in het park kunt verwachten.

De R ligt rond de 1. Dus 80 mensen besmetten gemiddeld 80 mensen in de acht dagen dat ze besmettelijk zijn.

Duurt maar kort

Echter, het evenement duurt maar een paar uur. Aan de andere kant zijn de mensen er misschien iets dichter bij elkaar dan normaal, dus laten we voor de voorzichtigheid het evenement rekenen als een hele dag. Dan besmetten deze 80 mensen dus statistisch gezien 10 anderen die bij het evenement aanwezig zijn. Besmettingen buiten vinden 1000 maal minder plaats dan binnen, dus dat zijn 0,01 personen.

Ok, men gaat misschien een keer naar de wc, maar daar is men dan maar heel kort. Misschien moeten we er een heel klein beetje besmettingskans bij optellen voor toiletbezoek maar dat is nauwerlijks relevant, het is over het totaal genomen slechts een heel klein deel van die dag en het RIVM zegt zelf dat besmettingen niet via het toilet gaan. Op de verplaatsingen – je moet er immers heen – kom ik later terug.

Je kunt dus stellen dat als je 100 keer zo een evenement organiseert, er dan statistisch gezien 1 persoon wordt besmet. We kunnen dus 100 van die evenementen organiseren tot er één iemand besmet raakt met covid.

80 mensen die besmettelijk zijn

Wacht even, die ene persoon, in die leeftijdsklasse, hoe groot was ook alweer de kans dat die in het ziekenhuis moet worden opgenomen? Een procent of zo, sorry, maar deze zoek ik even niet op. Conclusie, je kunt rond de 10.000 van die evenementen organiseren voordat dat statistisch gezien leidt tot één ziekenhuisopname.

Zullen we nu eens gaan uitrekenen wat het aan de andere kant betekent. De 10.000 mensen die naar dat evenement gaan, zijn dus niet ergens binnen, thuis, of op bezoek, of straks in een café als dat weer mag. Wat was het ook alweer, 80 mensen die besmettelijk zijn, zijn dan dus gedurende een halve dag niet ergens binnen, immers, ze zijn naar het evenement.

Ik ga er even voor het gemak vanuit, dat ze dan de helft van die dag buiten zijn. Dus als ze niet naar het evenement zouden zijn gegaan, dan besmetten ze gedurende die tijd zeker niet minder mensen, mogelijkerwijs zelfs meer.

Nu gaan we de risico analyse dus echt onder woorden brengen:

Door het evenement te organiseren weet je, gewoon door de bekende cijfers te volgen, dat je daardoor zeker niet meer besmettingen zult krijgen, hoogstwaarschijnlijk minder.

Dat, mijn lieve lezers, is het risico, een negatief risico wel te verstaan.

Als je gaat testen

Nu gaan we kijken wat er gebeurt als je gaat testen. Nu weten we uit het mooie blog van Herman Steigstra (Wat voorspelt de PCR test) dat minder dan de helft van de positief getesten helemaal niet besmettelijk is. Of omdat ze het een tijdje geleden hebben gehad, of omdat ze het zo licht hebben dat ze sowieso niemand besmetten, of omdat ze vals positief zijn. Dus door die 10.000 mensen te testen kan je verwachten dat je, zoals ik mijn verhaal begon, 6% aantreft die positief testen op de PCR.

Die 600 mensen mogen dan 5 tot 10 dagen niet deelnemen aan de maatschappij. Hun omgeving mag ook een aantal dagen in quarantaine (behalve als ze tot de politieke top behoren natuurlijk). In hun omgeving, laten we zeggen gemiddeld 10 mensen met wie ze nauwe contacten hebben gehad, worden dus 6000 mensen getest. Hiervan zullen er statistisch gezien weer een flink aantal positief getest worden, waarvan slechts 1 op de 7 terecht. Moet ik nog doorgaan…

Sneltesten

Een klein beetje anders wordt het als we ze met sneltesten gaan testen. Daarvan is nog niet zo veel bekend over het aantal vals positieven en vals negatieven. Maar laten we een veronderstelling doen: Je vindt waarschijnlijk 80% van de 0,8% positief is 64 mensen en niemand vals positief. Die 64 mensen hebben weer 640 mensen in hun omgeving die in quarantaine moeten en in veel gevallen toch weer vals positief worden getest door de PCR test waar ze dan in de teststraten mee te maken krijgen. Die 64 mensen zou je wellicht op een andere manier ook hebben kunnen vinden.

Ik zou nog terugkomen op de verplaatsing. Voor de meeste mensen die naar zo een evenement gaan zal het niet op loop- of fietsafstand zijn. Mensen gaan er dus heen met de auto of met het openbaar vervoer. Daar ligt misschien dan wel het echte risico. Laten we dat eens bekijken.

Er zijn vier scenario’s denkbaar:

1. We testen bij de ingang van het evenement, op het moment van aankomst. Wie positief test mag niet naar binnen. Prima zou je zeggen, maar is dat wel zo. We hebben juist geconstateerd dat je in het park zelf niet besmet kunt raken. Dus die mensen die positief testen bij de ingang zijn al naar het evenement toegekomen. Ze zullen ook weer naar huis moeten, wellicht dus besmettelijk. Hoe gaan ze terug, niet in een gedesinfecteerde ambulance. Kortom, ze kunnen net zo goed eerst naar het evenement, immers, daar besmetten ze niemand. Dan gaan ze daarna terug. En dan, sneltesten, hoe betrouwbaar zijn die. Meer of minder vals positieven en onterecht positieven (als ze 8 dagen tot 4 weken geleden in aanraking zijn geweest met het virus) Als deze mensen zich vervolgens (moeten we dan maar hopen – of juist niet) laten testen bij een teststraat. Daar zal een deel als positief worden aangemerkt waarvan dus uiteindelijk maar 1 op 7 echt besmettelijk is, maar ze moeten wel in quarantaine, en hun omgeving ook. In ieder geval is deze manier van testen voor dat buitenevenement dus totaal zinloos en leidt alleen maar tot meer schade.
   
2. Vooraf testen bij een speciale testlocatie. Men denkt eraan om op honderd, en in de nabije toekomst om 250 locaties speciale teststraten in te richten voor mensen die dan ergens naar binnen (of juist buiten in ons geval) mogen. Nu verplaats je het probleem, in plaats van 2 verplaatsingen die wellicht risicovol zijn hebben we nu 4 verplaatsingen. Als iemand positief test moet die persoon ook weer naar huis. Dus had je het net zo goed bij het evenement zelf kunnen doen, en dat was al zinloos bleek uit scenario 1.
   
3. Thuis testen. Dat zou dan de oplossing zijn. Echter, we willen toch juist testen om te checken of het veilig is. Van een thuistest heb je geen bewijs. Het zal voor het evenement sowieso niet uitmaken, maar wellicht wel voor de verplaatsing. Je test dan dus niet voor het evenement maar voor de reis erheen. Dan zou je dat dus ook voor alle andere reisbewegingen moeten doen, anders voegt het niets toe.
   
4.  Niet testen vooraf. Oh ja, daar ging dit hele blog over.

Het testen van die mensen die naar een evenement gaan zal dus zeker niet bijdragen tot de volksgezondheid, integendeel, het zal de crisis waarin we ons bevinden eerder verergeren en dat terwijl het evenement per saldo minder besmettingen zal opleveren.

I rest my case!
Rogier Rumke

Risico analyse vooraf testen bij een evenement.